Yazan : Şadi Evren ŞEKER

Genel olarak bir işin yapılması için, gereken ek maliyetlere verilen isimdir. Örneğin bir kamyonun, bir yükü taşıması için, kendisini de taşıması gerekir. Kendisini taşımasının maliyeti, bu işlemdeki ek yüktür (overhead).

Bilgisayar bilimlerinde, çeşitli alanlarda farklı anlamlarla kullanılmaktadır.

Örneğin veri iletişimi (network) konusunda ek yük (overhead) denildiğinde genelde bir veriyi iletmek için kullanılan teşrifatın (protokol) kendi içindeki ilave haberleşmeleri kast edilir. Örneğin TCP/IP protokolünü ele alalım. Veriyi doğrudan iletmek yerine öncelikle 3 yönlü el sıkışma (three way hand shaking) işlemi ile taraflar arasında iletişim kurulur. Ardından her taşınan veri için TCP/IP paketinin başlık ve sonluk bilgileri de taşınır (ki bu bilgilerin içerisinde örneğin paketin nereden gelip nereye gittiği bilgisi bulunur). İşte veri iletmek için ayrılan kanal veya kaynakların bir kısmının, veriyi taşımak yerine protokole özgü ilave bilgileri taşıması genelde veri iletişimi (network) açısından ek yük (overhead) olarak isimlendirilir.

Programlama dilleri açısından çağırma ek yükü (call overhead) ismi verilen kavram, bir fonksiyonun çağrılması sırasında yaşanan ek yüktür. Bir programlama dilinde, herhangi bir fonksiyon çağrıldığında, bu fonksiyonun çalışması sonucunda döneceği yer bir yığında (stack) tutulur. Fonksiyon çalışıp işi bittikten sonra program akışına bu noktadan devam edilir. Bu şekilde fonksiyonlar birbirini çağırarak devam edebilir. Örneğin A fonksiyonu B’yi, B fonksiyonu C’yi … şeklinde birbirilerini çağırdıklarında fonksiyonun çalışması için gereken yere ilave olarak fonksiyon bilgisi için ilave bir yer tutulması gerekir. Bu yere ve bu yer üzerine yapılan işlemlere çağırma ek yükü (call overhead) ismi verilir.

İşletim sistemleri açısından zamanlama ek yükü (scheduling overhead) ismi verilen kavram, bir zamanlama algoritmasının, işlemler arasında geçiş yaparken kaybettiği kaynaklardır. Örneğin kesintili zamanlama (preemptive scheduling) kullanılan algoritmalarda bu ek yük miktarı (overhead) artacaktır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir