Belirsiz Çokterimli Tam (NP-Complete, Nondeterministic Polynomial Complete)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde problem sınıflamada kullanılan sınıflardan birisidir. Bu sınıfa giren problemler için çözümleme zamanı arttıkça artan (super increasing) yapıya sahip olmaktadır. Buna göre her adımdaki çözümleme zamanı kendinden çözümleme zamanlarından daha fazladır. Problem yapı olarak artan zamanda çözüldüğü için de bu problem tiplerinin çokterimli zamanda (polynomial time) çözülmesi mümkün değildir. […]

Devam

Merkle-Hellman Şifreleme (Merkle-Hellman Encryption)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Merkle-Hellman bir açık anahtar şifreleme yöntemidir. Bu yönteme göre bir umumî anahtar bir de hususî anahtar bulunması gerekir. RSA’den farklı olarak şifreleme işlemi tek yönlü çalışır. Yani umumî anahtar sadece şifreleme (encryption) hususî anahtar ise sadece açma (decryption) işlemleri için kullanılabilir. Anahtar üretme safhâsı: Pozitif doğal sayılardan oluşan hızla aratan (superincreasing) […]

Devam

Torba Problemi (knapsack problem)

Torba Problemi (knapsack problem) Yazan: Şadi Evren ŞEKER Torba problemi basitçe bir torbanın içerisine en fazla eşyanın yerleştirilmesini hedefler. Problem hırsız örneğinden daha iyi anlaşılabilir. Buna göre bir hırsız çantasına ağırlıkça en az, pâhâca en çok eşyayı doldurmak ister. Bu durumda her eşyanın Aşağıdaki her özel problem durumu için eşyaların pahası pi olsun ve her […]

Devam

Uzatılmış Öklit Algoritması (Extended Euclid Algorithm)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Bu yöntemin amacı berlirli bir tabana(modulus) göre verilen sayının tersini bulmaktır. Yani basitçe de = 1 mod p denklemini bilinen bir d ve p sayısı için çözmektir. Başka bir ifadeyle bir sayının bir modda hangi sayıyla çarpılınca 1 sonucunu verdiğini bulmaktır. Buna göre algoritmada tersi alınacak olan sayı d ve taban […]

Devam

Diffie-Hellman Ahahtar Değişimi (Key Exchange)

Diffie-Hellman Ahahtar Değişimi (Key Exchange) Yazan: Şadi Evren ŞEKER Açık anahtarlama sistemlerinden birisi olan bu yöntemde amaç herkes tarafından bilinen umumî bir şifre ile sadece iki kişinin bildiği anahtarları iki tarafa ulaştırmaktır. Sistemin çalışma mantığı basit bir matematiksel gerçeğe dayanmaktadır buna göre gab = gba Örnek: Anahtar değişimi yapacak iki taraf da p=23 ve g=5 […]

Devam

RSA

RSA Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bir açık anahtarlı şifreleme yöntemi olan RSA, 1977 yılında Ron Rives, Adi Shamir ve Leonard Aldeman tarafından bulunmuştur. Şifreleme yönteminin adı da bu üç kişinin soy isimlerinin baş harflerinden oluşur. Çalışması: Yeterince büyük iki adet asal sayı seçilir: Bu sayılar örneğimizde p ve q olsunlar. n=pq hesaplanır. Buradaki n […]

Devam

Açık Anahtarlı Şifreleme (Public Key Cryptography)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Asimetrik şifreleme yöntemi olarak da bilinen bu yöntemde kullanıcıların 2 adet şifresi bulunur. Bu şifrelerden birisi herkese açık (umûmî,public key) diğeri ise gizli (private, husûsî) şifredir. Çalışma mantığına göre umumî olan şifre herkese rahatça dağıtılabilir ve bu şifreden hususî olan şifreye ulaşmanın matematiksel bir yolu bulunmamalıdır. Ayrıca umumî şifre ile […]

Devam

Üçlü DES (triple DES , 3DES)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Zaman içerisinde DES şifreleme yöntemine yapılan saldırıların zorlaştırılması için geliştirilmiş olan bir methoddur. Buna göre DES’in çalışma mantığı aynen korunmuş ancak anahtar boyutu 64 bit’ten 128 bit’e çıkarılmıştır. Yeni anahtar boyutu 2 adet 64 bitlik parçaya bölünerek standart DES’e anahtar olarak girmektedir. Bu işlemin yapılış sırası aşağıdaki şekilde verilmiştir: Yukarıdaki […]

Devam

Yahut (Özel Veya (exclusive or, farklılık operatörü))

Yazan : Şadi Evren ŞEKER İki kaziye (önerme) arasındaki farklılık durumuna göre çalışan operatördür. Yani sonuçların aynılığı durumunda yanlış, farklılığı durumunda doğru döndüren operatördür. Basitçe ikili tabanda iki sayının (bit) farklı olup olmadığını kontrol için de kullanılabilir. Dilimizde bu işlemi karşılayan kelime “yahut” kelimesidir. Yani a yahut b doğruysanın anlamı a veya b’den birisi doğru […]

Devam

DES (Veri Şifreleme Standardı, Data Encryption Standard)

DES (Veri Şifreleme Standardı, Data Encryption Standard) Yazan: Şadi Evren ŞEKER DES, veri şifrelemek (encryption) ve şifrelenmiş verileri açmak (decryption) için geliştirilmiş bir standarttır. Esas olarak kullanılan yönteme (veya algoritmaya) DEA yani Data Encryption Algorithm (Veri Şifreleme Algoritması) adı verilir. Bu algoritmanın standartlaştırılmış halinin ismi DES olarak geçmektedir. DES yapısı itibari ile blok şifreleme örneğidir […]

Devam