Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde veri modelleme ve durum geçişi ifade etmek için kullanılan yöntemlerden birisidir. Literatürde bayes network veya blief network (inanç ağı) olarak da geçen ağların özelliğ istatistiksel ağlar olmaları ve düğümler (nodes) arası geçiş yapan kolların (edges) istatistiksel kararlara göre seçilmesidir. Bayes ağları yönlü dönüşsüz ağlardır (directed acyclic network) ve […]
Category: Bilgisayar Kavramları
Linear Programming (Doğrusal Programlama)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Problem çözümünde ve iyileştirmelerde (optimization) kullanılan yaklaşımlardan birisidir. Buradaki amaç bir problemi teşkil eden parametrelerin doğrusal bir formda olması ve problem uzayını doğrusal olarak alanlara bölmesidir. Doğrusal bir fonksiyon aşağıdaki şekilde yazılabilir: f(x1,x2,x3, …. , xn ) = c1x1 + c2x2 + c3x3 + … + cnxn Yukarıdaki fonksiyonun doğrusal […]
Entropi (Entropy, Dağınım, Dağıntı)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bir sistemin düzensizliğini ifade eden terimdir. Örneğin entropi terimini bir yazı tura atma işleminde 1 bitlik (ikil) ve %50 ihtimallik bir değer olarak görebiliriz. Burada paranın adil olduğunu ve yazı tura işleminin dengeli bir şekilde gerçekleştiğini düşünüyoruz. Şayet para hileli ise o zaman sistemin entropisi (üretilen sayıların entropisi) %50’den daha […]
Self Organizing Maps (Özdüzenleyici Haritalar)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Özdüzenleyici haritalar, yapay sinir ağlarının özel bir biçimidir ve eğitimleri sırasında gözetimsiz eğtim kullanılmaktadır. İlk kez Kohonen ismindeki finlandiyalı bilim adamı tarafından geliştirildiği için kohonen haritası (kohonen map) ismi de verilen bu ağlar diğer bütün yapay sinir ağları gibi iki farklı şekilde çalışmaktadır. İlk çalışma şeklinde sistem kendini eğitmektedir. Bu […]
K-Ortalama Algoritması (K-Means Algorithm)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Kümeleme (clustering) kullanılan algoritmalardan birisidir. Amaç özellik çıkarımı (Feature extraction) yapılmış bir grup verinin birden fazla küme özelliğine göre hangi kümeye ait olduğunun bulunmasıdır. Kullanılan matematiksel yöntem her sınıf için merkez belirlenen noktaya uzaklığa (aynı zamanda bu hata miktarıdır) göre yeni kümelerin yerleştirilmesidir. Algoritma temel olarak 4 aşamadan oluşur: Küme merkezlerinin belirlenmesi Merkez dışındaki […]
HTML (Hyper Text Markup Language)
HTML (Hyper Text Markup Language) Yazan : Şadi Evren ŞEKER HTML, hipermetin işaretleme dili. Kısaca İnternet sayfalarının kodlanması için kullanılan dildir. Temel olarak bütün internet tarayıcılarının desteklediği dildir. Teknoloji basitçe şu şekilde çalışır: HTML dilinde hazırlanmış bir dosya sunucuda bulunmaktadır İnternette gezen birisi bu dosyayı talep eder Dosya isteyen kişiye yollanır Dosyayı indiren kişi internet […]
SMTP ( Simple Mail Transport Protocol)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER SMTP, Simple Mail Transport Protocol , Basit Mektup İletim Merasimi kelimelerinin baş harflerinden oluşan ve isminden de anlaşılacğaı üzere internet üzerinde mektuplaşmaya (mailing) yarayan bir protokoldür. İnternet üzerinde mektup okuyan kişiler bilindiği üzere anlık olarak internette bulunmayabilirler. Bu tip mesajlaşmalar anlık ileti (instant mesagging) amacına yönelik özel yazılımlarla yapılmaktadır. Bunun […]
Parçalama Ağacı (Parse Tree)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Parçalam işlemi (parsing) bilgisayar bilimlerinde çeşitli amaçlar için kullanılmaktadır. Özellikle de dil ile ilgili işlemlerin hemen hepsinde ihtiyaç duyulan bir işlemdir. Örneğin bir programlama dilinde yazılan komutların algılanması için öncelikle kelimeleirn parçalanması (parse) gerekir. Benzer şekilde dopal dil işleme (natural language processing) işlemlerinde de doğal dilde bulunan kelimelerin algılanması bir […]
Arama Motoru (Search Engine)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Basit anlamada, Internet üzerinde dolaşarak bulduğu kelimeleri fihristleyen ve daha sonra yapılan aramalarda sorgulanan kelimelere cevap olarak site adreslerini döndüren yazılımlara verilen isimdir. Bir arama motorunun yapısı aşağıdaki şekilde çizilebilir: Yukarıdaki şekilde de görüldüğü üzere bir arama motorunda bulunan örümceğin öncelikli görevi internet üzerinde dolaşmak ve bilgi toplamaktır. Fihrist bu […]
Web Emeklemesi (Web Crawling)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Arama motorlarının tasarımı sırasında kullanılan önemli unsurlardan birisi de internet üzerindeki bağlantıları (link) izleyerek bilgi toplayan ve bütün Internet’i gezip sayfa ve sayfalardaki kelimeleri çıkaran internet örümcekleridir. Bir örümceğin bünyesinde web sayfalarını indirip bu sayfadaki bağlantıları çıkaran ve daha sonra bu bağlantılara devam eden yapıya web emekleyicisi adı verilir. Bu […]