Kenar (Edge)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER  Bir graf üzerindeki her çizgiye kenar adı verilir. kenarlar düğümleri birleştirdikleri için bu ismi almışlardır. Graf teorisinde bir kenaru ifade etmek için birleştirdiği düğümlerin isimleri yazılır. Örneğin aşağıdaki şekildeki “a” kenarunu ifade etmek için (A,B) gösterimi kullanılır.

Devam

DTD (Document Type Definition, Döküman Tip Tanımı)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER XML veya HTML dosyalarındaki kayıtların uyması gereken koşulları belirlemeye yarar. Buna göre bir XML dökümanı istenilen bir DTD kuralına tabi tutularak bu kurala uyup uymadığı denetlenebilir. DTD’nin kendisi de bir dil olarak tanımlanabilir ve bu dilin de kendisine özgü kuralları bulunmaktadır. Temel olarak bir dökümanda kullanılacak olan DTD’nin belirlenmesi iki türlü […]

Devam

Özetleme Fonksiyonları (Hash Function)

Özetleme Fonksiyonları (Hash Function) Yazan : Şadi Evren ŞEKER Özetleme fonksiyonlarının çalışma şekli, uzun bir girdiyi alarak daha kısa bir alanda göstermektir. Amaç girende bir değişiklik olduğunda bunun çıkışa da yansımasıdır. Buna göre özetleme fonksiyonları ya veri güvenliğinde, verinin farklı olup olmadığını kontrol etmeye yarar ya da verileri sınıflandırmak için kullanılır. Anlaşılması en basit özetleme […]

Devam

Ağaçlarda Dengeleme (Rotation, Balancing)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER En çok karşılaşılan durum, ikili arama ağaçlarında bir düğüm için çocuklarının derinliklerinin 2 olması durumudu. Bu durum aşağıdaki örnekte gösterilmiştir: Yukarıdaki tasvirde ayrıca bu ağacın dengelenmiş hale nasıl dönüştürüldüğü de gösterilmiştir. Buna göre ağaç sağa dengelenmiş ve ikili arama ağacı özelliği bozulmamıştır. Yani dengelendikten sonra da ağacın sağ kolundaki değerler, […]

Devam

AVL Ağacı (AVL Tree)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER AVL Ağaçları sürekli olarak dengeli olan ikili arama ağaçlarındandır. G.M. Adelson-Velsky ve E.M. Landis tarafından geliştirilmiş olan bu ağaç algoritmasının ismi de bu kişilerin isimlerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Algoritma basitçe, bir düğümün kolları arasındaki derinlik farkı 2 ise bu durumda dengeleme işlemi yapılır. Şayet fark 2’den az ise (yani 1 veya […]

Devam

Trie (Metin Ağacı)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Metin ağaçları, her düğümün kendisinden sonra gelen harfi işaret ettiği ağaçlardır. Basitçe ağacın üzerine bir metin kodlanabilir ve bu metni veren ağacın üzerinde tek bir yol izlenebilir (deterministic). Durum aşağıdaki örnek üzerinde daha rahat anlaşılabilir: Yukarıdaki ağaçta dikkat edilirse kök düğüm her zaman boş metni (string) ifade etmektedir. Bu boş metin […]

Devam

İkili Arama Ağacı (Binary Search Tree)

İkili Arama Ağacı (Binary Search Tree) Yazan : Şadi Evren ŞEKER İkili ağaçların (Binary Tree) özel bir hali olan ikili arama ağaçlarında, düğümlerde duran bilgilerin birbirine göre küçüklük büyüklük ilişkisi bulunmalıdır. Örneğin tam sayılardan(integer) oluşan veriler tutulacaksa bu verilerin aralarında küçük-büyük ilişkisi bulunmaktadır. İkili arama ağacı, her düğümün solundaki koldan ulaşılabilecek bütün verilerin düğümün değerinden […]

Devam

İkili Ağaç (Binary Tree)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Ağaçların özel bir hali olan ikili ağaçlarda her düğümün çocuklarının sayısı azami 2 olabilir. Bir düğümün daha az çocuğu bulunması durumunda ( 0 veya 1) ağacın yapısı bozulmaz. Yapraklar hariç bütün düğümlerin ikişer çocuğu bulunması ve yaprakların aynı derinlikte bulunması durumunda bu ağaca dengeli ağaç (balanced tree) denilir. Aşağıda bir dengeli […]

Devam

Ağaçlar (tree)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bir graf şayet bağlı grafsa ve hiç döngü içermiyorsa bu grafa ağaç adı verilir. Bilgisayar bilimlerinin önemli veri tutma yöntemlerinden birisi de ağaçlardır. Buna göre veriler bir ağaç yapısına benzer şekilde (kök gövde yapraklar) tutulur. Örneğin yukarıdaki ağaç tasvirinde 7 düğümden (node) oluşan ve yapraklarında (leaf) 4 düğüm bulunan bir […]

Devam

Sıra (Queue)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Sıra, basit veri yapılarından birisidir. Buna göre bir sıraya ilk giren ilk çıkar (FIFO , first in first out fifo). Bazı kaynaklarda kuyruk kelimesi de kullanılır. Basitçe bir gişe önündeki bilet kuyruğu veya bilet sırası olarak düşünülebilir. Bu yapının olmazsa olmaz iki adet fonksiyonu bulunur: enque(veri) veya push(veri) -> verilen […]

Devam