Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde sıkça kullanılan sonlu durum makinelerinin (finite state machine, FSM veya Finite State Automaton , FSA) gösteriminde kullanılan iki farklı yöntemdir. Genelde literatürde bir FSM’in gösteriminde en çok moore makinesi kullanılır. Bu iki yöntem…

Yazan: Yrd. Doç. Dr. Şadi Evren ŞEKER Birbirini dışlama özelliği, birden fazla işin birbiri ile ilişkisizliğini belirtmek için kullanılan bir terimdir. Örneğin iki işlem (process) veya iki lifin (thread) birbirinden bağımsız çalışmasını, aynı anda bir işlemi yapmamasını istediğimiz zaman birbirini…

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Linux 2.6.23 sürümünden sonra çekirdekte (kenel) kullanılan zamanlama algoritmasıdır (CPU Scheduling). Algoritmanın özelliği, CPU meşguliyetini (CPU Utilisation) azami seviyeye getirmek ve işlemciden azami derecede istifade etmektir. 2.6.23 sürümünden önce Linux çekirdeğinde kullanılan O(1) zamanlama (O(1) scheduling)…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Genel olarak bir işin yapılması için, gereken ek maliyetlere verilen isimdir. Örneğin bir kamyonun, bir yükü taşıması için, kendisini de taşıması gerekir. Kendisini taşımasının maliyeti, bu işlemdeki ek yüktür (overhead). Bilgisayar bilimlerinde, çeşitli alanlarda farklı…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Klasik bir optimizasyon problemidir. Basitçe belirli bir süreye, en verimli şekilde belirli kurallara uyarak olayları yerleştirmeyi hedefler. Örneğin öğrencilerin haftalık programının yapılması, doktor / hemşirelerin nöbet çizelgeleri, televizyon kanallarının yayın akışları gibi. Daha basit anlaşılacağı…

Yazan:Şadi Evren ŞEKER Kuantum mekaniği üzerinde yapılan çalışmalar göstermiştir ki, dolanık kubitler (entangled qubits) birbiri ile özel bir bağa sahiptir ve bazı kurallara uyarlar. Buradaki bağlantıya çevirim ilişkisi (spin correlation) ismi de verilir. Basitçe iki kuantum parçacığının aynı anda üretildiğini…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Kuantum hesaplamasının gelişmesi ile birlikte, kubit (qubit) kavramını göstermek için bir notasyona ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyaç Dirac tarafından geliştirilen bir gösterimle karşılanabilmektedir. Bazı kaynaklarda bra-ket olarak da geçer. Bra-ket gösterimi < | > şeklinde sembolize…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Çok işlemcili ortamlarda, paralel çalışma sonucunda elde edilebilecek azami kazancı tahmin etmek için kullanılır. Gene Amdahl tarafından geliştirilen bu kurala göre paralel çalışma sonucunda zaman kazanımı formüllenmiştir. Basit bir örnekle, 100 saatlik çalışmanın %20’lik kısmı…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinin yaygınlaşması ve kullanım alanlarının artması ile birlikte gündeme gelen bir konudur. Bilgi getirimi konuları üzerine yapılan çalışmaların gelişmesi sonucunda, artık lisans seviyesinde, üniversitelerde okutulan bir ders halini almıştır. Bilgi getirim çalışmalarının amacı, genellikle…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Zeki vekiller (etmenler, ajanlar) kavram olarak, bilgisayar bilimlerine, felsefe, biyoloji ve ekonomi alanındaki çalışmalardan sonra girmiştir. Bu alanlardaki anlamı ve kullanımı, genellikle herhangi bir işin farklı bir vekil tarafından yürütülmesi olarak anlaşılabilir. Bilgisayar bilimlerin açısından…