Yazan: Şadi Evren ŞEKER İngilizce’de terim olarak yerleşmiş ve bilgisayar bilimleri için hayatî öneme sahip kelimeleri Türkçede çoğu zaman sadece bilgi ile karşılayan tercümeler bulunuyr. Ancak bu 4 kelime de farklı anlamlara sahip ve aralarındaki farklar burada anlatılacaktır. Öncelikle İngilizcede…

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Hitabe, dil bilim açısından bir konu üzerine yoğunlaşmış birden fazla cümleden meydana gelen açıklama, konuşma, diyalog ya da tartışmalara verilen isimdir. Anlambilimsel (semantic) çalışmalar açısından aynı konuya yönelmiş cümlelerin anlattığı konunun bulunması kolay hale gelmektedir. Hitabe…

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Terminoloji çıkarımı doğal dil işlemenin uygulama konularından birisi olan bilgi çıkarımının alt konusudur. Amaç verilen bir külliyattan (corpus) otomatik olarak terimleri ve anlamlarını çıkarmaktır. Günümüzde gelişen İnternet kaynaklarına bağlı olarak anlambilimsel ağlar (Semantic web) çalışmaları ve…

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Dil biliminde ve günümüz doğal dil işleme çalışmalarında külliyat (corpus) kelimesi ile kastedilen, çok sayıdaki metnin düzenli ve yapısal olarak bir arada bulunması durumudur. Külliyatlar, muhteviyatına göre tek dilli (tek bir dilden metinler içeren) veya çok…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bir bilginin normal gösterimidir. Örneğin bir çok terimlinin (polynom) normal gösterimi üssel olarak büyükten küçüğe doğrudur. Değer olarak x2+x+20 ile x + 20 + x2 aynı olmasına karşılık bu çok terimlinin (polynom) normal şekli (canonical…

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Bir isim zincirinde (birbirine atıfta bulunarak ilişkilendirilen kelime listesi) aynı kelimeye atıfta bulunan birden fazla kelimenin bulunması durumudur. Örneğin “Sen, o adamın, senin arkadaşın olduğunu söylemiştin” cümlesinde “Sen”  ve “senin” kelimleri aynı kişiye atıfta bulunmaktadır. Bu…

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Bilgi çıkarımı konusu, genellikle bir metin üzerinde doğal dil işleme kullanılarak belirli kriterdeki bilgileri elde etmeyi hedefler. Bu işlem sırasında örneğin bir kalıba uygun olan verilerin çıkarılması istenebilir. Amaç çok miktardaki veriyi otomatik olarak işleyen bir…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde problem sınıflamada kullanılan sınıflardan birisidir. Bu sınıfa giren problemler için çözümleme zamanı arttıkça artan (super increasing) yapıya sahip olmaktadır. Buna göre her adımdaki çözümleme zamanı kendinden çözümleme zamanlarından daha fazladır. Problem yapı olarak…

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Merkle-Hellman bir açık anahtar şifreleme yöntemidir. Bu yönteme göre bir umumî anahtar bir de hususî anahtar bulunması gerekir. RSA’den farklı olarak şifreleme işlemi tek yönlü çalışır. Yani umumî anahtar sadece şifreleme (encryption) hususî anahtar ise sadece…

Açgözlü Yaklaşımı (Greedy Approach) Yazan: Şadi Evren ŞEKER Algoritma üretme yöntemlerinden birisi olan açgözlü yaklaşımına göre mümkün olan ve sonuca en yakın olan seçim yapılır. Yani basitçe bir seçim yapılması gerektiğinde sonuca en çok yaklaştıracak olan seçimin yapılmasını önerir. Ancak…