Yazan : Şadi Evren ŞEKER Veri modellemede kullanılan bir ağ şeklidir. Esas itibariyle içerikten bağımsız dillerin (context free grammers) görsel gösterimi için kullanılabilirler. Ağların yapısı uzatılmış geçiş ağlarına (augmented transition network) benzemekle birlikte en büyük farkı ve isminin özyineli olmasının…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Gellish dileri sınırları ve kuralları insanlar tarafından belirlenen ve istisanası bulunmayan dillerdir. Bu anlamda programlama dilleri de dahil olmak üzere çeşitli kullanım alanları vardır. Etimolojik olarak Genel Mühendislik Dili (Generic Engineering Language) kelimelerinin baş harflerinden…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinin de içinde bulunduğu pek çok bilim ve mühendislik dalını yakından ilgilendiren hesaplanabilirlik teorisi (computability theory) konusundaki problemlerden birisidir. Problemi basitçe tanımlama gerekirse bir koşulun (ki biz buna karar ismini vereceğiz) sağlanıp sağlanamadığını evet-hayır…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Eski dilde saf tutmak anlamındaki saf kelimesinden türemiş  olan ve saf saf dizilmiş anlamına gelen masfuf. İngilizceden matris (matrix) olarak da Türkçeye sonradan girmiş ve masfuf kelimesi unutulmuştur. Basitçe 2 boyutlu diziler olarak düşünülebilir. Yani…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinin önemli bir kısmını oluşturan otomatlar (Automata) ve Algoritma Analizi (Algorithm analysis) çalıştırmalarının altındaki dil bilimin en temel taşlarından birisidir.1936 yılında Alan Turing tarafından ortaya atılan makine tasarımı günümüzde pekçok teori ve standardın belirlenmesinde…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Muntazam dillerden (formal languages) birisi olan ve bu özelliği ile Mantık, Matematik ve Bilgisayar bilimlerinin çalışma alanına giren bir dil çeşididir. Sınıflandırma olarak Chomsky Hiyerarşisinde (Chomsky Hierarchy) 0. seviye olan (Type 0) bu dile uygun…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinin özellikle dil alanında yapılan çalışmalarında muntazam dilleri (formal languages) tasnif etmek için kullanılan bir yapıdır. Literatürde Chomsky–Schützenberger hiyerarşisi olarak da geçmektedir. Bilindiği üzere ( muntazam diller (formal langauges) veya CFG yazısından da okunabileceği…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde özellikle yapay zeka çalışmalarında bilgisayarların öğrenme sürecini belirlerken, bilgisayar taafından yapılan çıkarımların gösterilmesi ve ilişkilendirilmesi ciddi bir problemdir. Bir bilgisayar yazılımının içinde bulunduğu durum veya karşılaştığı vaka hakkında yaptığı çıkarımları göstermesine semantics (anlambilim)…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER İnternetin (world wide web) bir alt uzayı olarak düşünülebilecek anlambilimsel ağlar, internet üzerinde bulunan ve doğal dilde yapılan yayınlara bir alternatiftir. Anlambilimsel ağlar, bir bilgi kaynağının makinelere (bilgisayarlar) tarafından işlenebilecek ve bu işleme sonucunda anlamı…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Hesaplanabilirlik teorisine (Computability Theory) bir sayı kümesi elemanlarının tamamının bir algoritma için çalışıp son bulma şartını sağlıyorsa özyineli sayılabilir küme olarak sınıflandırılır. Daha basit bir anlatımla kümede bulunan bütün elemanlar bir algoritma için, o algoritmanın…