yazan: Şadi Evren ŞEKER

3 bitlik giriş değerlerinin (iki tabanındaki girişler) toplamını veren devredir. Buna göre A, B ve C girişleri için aşağıdaki tablo elde edilir. (aşağıdaki tablodaki + işareti önermeler arası veya ile karıştırılmamalıdır. + işareti toplamayı ifade eder)


A B C E T
- - - - -
0 0 0 0 0
0 0 1 0 1
0 1 0 0 1
0 1 1 1 0
1 0 0 0 1
1 0 1 1 0
1 1 0 1 0
1 1 1 1 1

yukarıda verilen çizelgede A, B ve C sayılarının toplamı E ve T değerlerinde gösterilmiştir. Örneğin A 1, B 1 ve C 1 değerleri için (çizelgenin son satırı) toplam 3 olmaktadır (1+1+1=2) bu değerin ikilik tabandaki karşılığı 11’dir. 2 çıkış olmasının sebebi toplanan sayıların tek bit ile ifade edilememesindendir.
Yukarıda verilen toplam değerlerini veren devreyi tasarlarken E ve T ikillerini (Bit) ayrı ayrı düşünmek gerekir. Bu toplama işlemini yapan devrenin tasarımında karnaugh haritalarından faydalanılırsa T ve E ikilleri (bit) için aşağıdaki haritalar çizilebilir:
tam toplayıcı devrenin karnaugh haritasi
yukarıdaki haritada, üç giriş için toplam değerlerini veren iki farklı çıkış (T toplam ve E elde var) bitlerinin değerleri gösterilmektedir. Bu değerler arası komşuluklar kırmızı daire içerisine alınmıştır. Bu 1lerden oluşan adalar sadeleştirildiğinde:
T=A’B’C+A’BC’+ABC+AB’C’
E=AB+AC+BC
olarak bulunur.

Bu devrenin tasarımı aşağıdaki şekilde verilmiştir:

tam toplayıcı devrenin karnaugh haritasının birebir karşılığı
Yukarıdaki devre “ve” ve “veya” kapıları kullanılarak yapılan devre tasarımıdır. Bu devre “özel veya” ve “yarım toplayıcı” devreleri kullanılarak da yapılabilir. Aşağıda bu devre tasarımları da verilmiştir:
Bir tam toplayıcının  yahut devreleri (“özel veya” (xor)) ile tasarımı

tam toplayıcı devrenin özel veya xor ile tasarımı
Bir tam toplayıcıyı iki adet yarım toplayıcı ile tasarlamak da mümkündür.

2 adet yarim toplayici kullanilarak bir tam toplayici tasarimi

Tam toplayıcı aynı zamanda kod çözücü (decoder) ve çoklayıcı (multiplexer) ile de tasarlanabilir.

Yorumlar

  1. Şaban ÇAĞDAŞ

    OĞUMUN ÖDEVİ İÇİN (BİLGİSAYAR TOPLAMA İŞLEMİNİ NASIL YAPAR) SAYFANIZDAN YARARLANIYORUM. TEŞEKÜR EDERİM. ÇALIŞMALARINIZIN VE BAŞARILARINIZIN SÜREKLİ OLMASINI DİLERİM

  2. enes tuncel

    ben tam toplayıcı bir devre yaptım
    yanına bir telefon pil gibi şeyler yaklaştırdığımda yanıyor
    neden olduğunu bilen var mı acaba

  3. freelancer03

    1 – (1+1+1=2) yerine (1+1+1=3)
    2 – dogruluk tablosuna göre T=AB’C’+A’B’C+ABC+A’BC’
    bu şekilde olması gerekmiyor mu?

  4. Şadi Evren ŞEKER Article Author

    ilk konuda haklısınız yanlışlıkla 2 yazılmış ama hesaplamalarda ve devre tasarımında 3 (yani ikilik tabanda 11 ) olarak alınmış.

    ikinci durumda yazıda bir hata yok, devreler arasında bulunan ve + işareti ile gösterilen veya (or) operatörünün yer değiştirme özelliği bulunur ve yazıdaki ile sizin yazdığınız ifade aynıdır, sadece terimlerin yeri farklıdır ve bu bir sorun olmaz.

    yazıdaki hatayı düzeltiyorum ilginiz için teşekkür ederim.

  5. Şadi Evren ŞEKER Article Author

    Tam toplayıcının çalışmasını anlamak için onluk tabanda toplama yapılıp ikilik tabana çevrilmiştir. Haklısınız ikilik tabanda 3 olmaz, zaten 3 onluk tabanda, zaten yazıda da ikilik tabandaki karşılığı 11 alınmıştır. Sadece anlaşılması için 1+1+1 = 3 durumu anlatılmıştır.

    Başarılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir