Yazan : Şadi Evren ŞEKER
Birden fazla işlemin bir işletim sistemi üzerinde çalıştırılması sırasında hafızdaki işlemlerini belirli bir düzene göre yerleştirilmesi gerekir.
Bu yerleştirme sırasında çıkan problemlerden birisi de parçalar (fragments) ‘dir. Buna göre işletim sisteminin önünde iki ihtimal bulunmaktadır. Ya hafızayı sabit slotlara bölüp işlemlere bu slotlardan ihtiyaç duyduğu kadar verecektir (örneğin slotların boyu 200birimlik olsun, işlemlerden birisi 700 birim isterse 4 slot bu işeleme verilecek, sonuç olarak 4 x 200 = 800 birim ayrılmış olacak ve 100 birim hafıza israf olacaktır , bu yaklaşıma sayfalama (paging) ismi verilir ) ya da her işleme ihtiyaç duyduğu kadar hafıza alanı ayrılacaktır bu durumda da işlemler arasında boşluklar oluşacaktır. Bu boşluklara da harici parça (external fragment) ismi verilir.
Aşağıda sayfalama (paging) sırasında oluşan bir dahili boşluk (iç boşluk, internal fragment) tasvir edilmiştir:
Yukarıdaki örnekte de görüldüğü üzere 4. sayfada işlem 1’in tam kullanmaması dolayısıyla bir boşluk oluşmuştur. Bu boşluk başka işlemler tarafından asla kullanılamaz çünkü bu sayfa (page) artık işlem 1 için ayrılmıştır.
Örneğin 200 birimlik sayfa boyutuna sahip bir sayfalama da 700 birim kullanan bir işlem yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi 3 tam sayfa bir de yarım sayfa kullanacaktır. İşte bu yarım sayfada oluşan boşluğa dahili boşluk (internal fragment) ismi verilir.
Bu sorunun çözümü için kıtalama (segmentation) kullanılır.