Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar mühendisliğinin bir alt kolu olan yapay zeka çalışmalarında amaçlardan birisi de insan gibi davranan veya insanı anlayarak yorum yapabilen yazılımlar elde etmektir. Bu amaçla makine insan sınırının (man machine boundary) üzerinde çeşitli çalışmalar yapılmıştır….

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde özellikle de yapay zeka konusunda ve buna bağlı diğer alt dallarda (örneğin doğal dil işleme) kullanılan bir graf teori (graph theory) gösterimidir. Kelime anlamı olarak uzatılmış geçiş ağı (tehir-i intikal şebekesi) denilen ağların…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Kısaca DCG olarak da adlandırılan bu yapılar, doğal dil işleme konusunda şablon (template) yapılarından daha farklı ve daha insana yakın bir yapıya sahiptir. DCG’ye göre cümlede bulunan yazıların birer dizgi (String) veya harf olarak görülmesinden…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Genel olarak dildeki cümlelerin ve kelimelerin anlattıklarından daha ötede bulunan anlamı ifade eder. Örneğin bir kişiye “saatin var mı?” diye bir soru sorulursa buradaki anlam aslında saatin kaç olduğunun sorulmasıdır. Yani bu cümledeki pragmatik ifade…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER 1983 yılında James F. Allen tarafından ortaya atılan ve zaman modellemek için kullanılan mantıktır. Bu mantık bilgisayar bilimlerinde zaman çıkarımına dayalı doğal dil çalışmalarında önemli bir modelleme şeklidir. Mantık basitçe olayları ve olaylar arasındaki ilişkileri…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde önemli bir rol oynayan dilbilimi ve dil felsefesinin önemli unsurlarından birisidir. Bir cümlenin iki önemli unsurundan birisi olarak kabul edebiliriz. Haber-müpteda ilişkisi (Subject-Predicate) veya Özne-yüklem ilişkisi de denilebilir. İçerik 1. Haberin dilbilimsel incelemesi…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Mantığın bir türü olan şekli mantığında şekiller (modal) bir kaziyenin (önerme) doğruluğunu göstermek için kullanılır. Genel olarak şekil mantığında gösterilen 3 tip şekil bulunur: olabilirlik (possibility) ihtimal (probability) gereklilik (necessity) Doğal dil açısından ve dilbilim…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar mühendisliğinin önemli parçalarından birisi de modellemedir. Çeşitli alanlarda veri modellemesi yapılan bilgisayar bilimlerinin, modellemeye ihtiyaç duyduğu bir konu da zaman modellemesidir. Yani kaziyelerin (önerme, predicate) ifade ettikleri zamanı modellemek için bir sistem geliştirilmesi gerekmektedir….

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinin güncel araştırma konularından olan doğal dil işleme (natural language processing) ve dil bilim (linguistics) konusundan önemli olan bilbilgisel bakış (grammatical aspect), kabaca bir fiilin zamanının başka bir fiil ile aynı bakışa sahip olmasıdır….

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinin bir çalışma alanı olan doğal dil işleme (Natural Language Processing) konusunda özellikle zaman kavramı önemli bir yer tutar. Bir eylemin (fiil , event) zamanının tutulması için çeşitli sınıflandırma yöntemleri geliştirilmiştir. Bu yöntemlerden birisi…