Çarpım Derecesi (Multiplicative Order)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Sayı teorisinde (number theory), bir sayının verilen modülodaki 1’e denk olan üstüne o sayının çarpım derecesi (multiplicative order) ismi verilir. or(n) sembolü ile gösterilir. Buradaki r değeri modüloyu, n değeri ise sayıyı ifade eder. Örneğin o13(5) değerini…
Atkin Kalburu (Sieve of Atkin)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Belirli bir aralıkta verilen bütün asal sayıları bulmaya yarayan algoritmadır. Bu algoritmada bir kalbur problemi olarak görülebilir ve daha önceden problemle uğraşmış olan Eratosten tarafından geliştirilen çözümün gelişmiş halidir. Algoritmanın ismi, 2004 yılında bu yöntemi…
Eliptik Eğri ile Çarpanlara Ayırma (Elliptic Curve Factorization)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı bilgisayar bilimlerinde özellikle veri güvenliği ve şifreleme konularında (kriptoloji) oldukça önemli bir yeri olan çarpanlara ayırma işleminin hızlı bir şekilde gerçekleşmesi için kullanılan eliptik eğri ile çarpanlara ayırma metodunu açıklamaktır. Literatürde Elliptic…
Pollard RHO Çarpanlara Ayırma Yötemi
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Pollard’s rho çarpanlara ayırma metodu (factorization), büyük asal sayıların hızlı bir şekilde çarpanlara ayırılmasını amaçlamaktadır. Veri güvenliği (kriptoloji) açısından oldukça önemli olan bu yöntemin çalışması aşağıdaki adımlardan oluşur: Çarpanlarına ayrılmak istenen sayının n olduğunu kabul…
Ondalıklı sayıların taban dönüşümleri
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı sayıların ondalıklı olması halinde (floating numbers, küsuratlı sayılar, real numbers, reel sayılar, gerçel sayılar) tabanlarının nasıl değiştiğini anlatmaktır. Normal sayıların taban dönüşümü için buraya tıklarayarak ilgil yazıyı okuyabilirsiniz. (number bases) Öncelikle küsurat…
Doğrusal Karım (Linear Hashing)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, doğrusal karım ve doğrusal karım tablosu (linear hash table) konularını anlatmaktır. Bilgisayar bilimlerinde veri depolamak veya veriye hızlı ulaşmak için kullanılan yöntemlerdir. Doğrusal karım yönteminde temel olarak özetleme fonksiyonları kullanılır (karım fonksiyonu,…
İkinci dereceden kalbur (quadratic sieve)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, özellikle veri güvenliği konusunda, çarpanlara ayırmaya dayanan zorluk üzerine inşa edilmiş olan şifreleme algoritmalarına bir saldırı için kullanılan ikinci derecenden kalbur (quadratic sieve) konusunu açıklamaktır. Sistem kabaca bir sayıyı çarpanlarına ayırır. Bu…
Oransal Elek (Kesirli Kalbur, Rational Sieve)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, bir çarpanlara ayırma yöntemi olan oransal eleği anlatmaktır. Bu yöntem, veri güvenliğinde çarpanların dayandığı matematiksel zorluk üzerine kurulu olan algoritmalara saldırı için kullanılır. Örneğin RSA. Algoritmanın çalışmasını anlatarak başlayalım: Öncelikle elimizde, asal…
Kalbur Problemi (Sieving Problem, Elek Problemi)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Özellikle sayılar teorisinde (number theory) önemli bir yer tutan, kafes çözümlemelerde (lattice based solutions) birisidir. Bilgisayar bilimlerinde, özellikle veri güvenliği konusunda, şifreleme algoritmalarına saldırı için kullanılmaktadır. Problem basitçe belirli bir üst sınıra kadar olan asal…
Java dilinde vektörler
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, Java dilindeki vektör sınıfının kullanılmasını ve yapısını anlatmaktır. Java dilindeki vektörlerin yapısından bahsederek başlayalım. Klasik veri yapısı olarak dizilerin (array) ve bağlı listelerin (linked list) özelliklerini birleştirmiştir. Bir vektör boyutu belli olmadan…