yazan: Şadi Evren ŞEKER
üzerine sadece bir kereye mahsus yazılabilen ve daha sonra istenildiği kadar okuma işlemi yapılabilen hafıza tipidir. Buna göre bellek üretim sırasında üzerine yazılan bilgiyi saklar ve bu bilgiyi değiştirmenin bir yolu yoktur. Daha sonraları çıkan teknolojik ilerlemeler ile aşağıdaki salt okunur bellek türleri kullanıcılara farklı alternatifler sunmaktadırlar:
PROM (programlanabilir salt okunur bellek, programmable read only memory): Bu hafıza tipi programının müdahalesi sayesinde üzerine bilgi yazılabilen bir yapıya sahiptir. Buna göre programcı hafıza üzerindeki sigortaları program vasıtasıyla attırarak verileri yazabilmektedir. Bu hafıza tipi de sadece bir defaya mahsus programcı tarafından yazılabilmektedir. salt okunur bellekten farkı üzerinde veri yazılı olmadan üretilmekte ve üzerine veriyi programcı yazabilmektedir.
EPROM (silinebilir porgramlanabilir salt okunur bellek, erasable programmable read only memory): Bu hafıza tipi bir onceki PROM’dan farklı olarak ultraviole (mor ötesi) ışıkta kendi üzerine yazılmış bilgileri fabrika çıkışı haline getirmektedir. Yani programcı bu hafıza üzerine veriyi yazabilmekte ve istediği zaman bu bilgileri silerek tekrar programlayabilmektedir.
EEPROM (elektronik olarak silinebilir ve programlanabilir bellek, electrically erasable programmable read only memory): Bu hafıza tipi bir önceki EPROM’dan farklı olarak elektrik akımıyla silinebilmektedir. Bu sayede devreyi kesin ve hızlı bir şekilde sıfırlamak ve daha sonra üzerine yeni bilgileri programlamak mümkün olmaktadır.
Bir salt okunur belleğin tasarım şeması aşağıda verilmiştir.
yukarıdaki resim morris mano’nun kitabından bir alıntıdır. Bu resimde bir kod çözücü devreye bağlanmış veya kapıları görülmektedir. Buna göre kod çözücü giriş sayısına göre bütün olası sonuçları üretmekte ve bu sonuçları veya kapıları ile birleştirmektedir. Şekildeki kabloların bağlantısı bir 2 boyutlu diziyi andırmaktadır. Buna göre hangi satırın seçileceği kod çözücünün seçilen bacağına göre belirlenmektedir. Bu satırdaki kısa devre seçenekleri ise aşağıdaki veya kapılarının sonucu olarak okunmaktadır.