Yazan : Şadi Evren ŞEKER
Bilgisayar devrelerinde sayıcı (counter) kavramı çok farklı alanlarda kullanılamaktadır. Bu alanlardan birisi de mantıksal devre tasarımıdır. Buna göre mantıksal devremiz ikilik tabandaki sayıları 1’er arttırarak yeni sayılar üretmeli ve bu işlemi bir döngü halinde yapmalıdır. Yani aşağıda verilen durum geçiş diyagramı (state transition diagram) olduğu gibi her durumdan diğer durumlara geçişi başarılı bir şekilde yapmalıdır.
Yukarıdaki şekilde basitçe her durumdan bir sonraki duruma geçiş bir sayıcı devre için verilmiştir. Buna göre örneğin bir sayıcının 100 durumundan sonra alması istenen durum 101 olmalıdır. Bu sayıcının ikili tabanda çalıştığına dikkat edilmelidir.
Yukarıda verilen bu sayıcının geçiş tablosu aşağıdaki şekilde doldurulabilir. Burada her durumdan bir sonraki duruma geçiş verilmiştir.
|
Şimdiki Durum |
Sonraki Durum |
||||
|
A2 |
A1 |
A0 |
A2 |
A1 |
A0 |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
|
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
|
0 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
|
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
|
1 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
|
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
|
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
|
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
Yukarıdaki diyagramda üç bit için çalışan bir sayıcının önceki ve sonraki durumları verilmiştir. Bu sayıcının T Flip Flop ile tasarlanmış hali için T flip flop‘un karakteristik tablosuna bakılarak aşağıdaki değerler yazılabilir:
|
Şimdiki Durum |
Sonraki Durum |
FlipFlop Girişleri |
||||||
|
A2 |
A1 |
A0 |
A2 |
A1 |
A0 |
TA2 |
TA1 |
TA0 |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
0 |
1 |
|
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
|
0 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
|
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
1 |
|
1 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
1 |
|
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
1 |
|
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
|
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
1 |
Yukarıdaki tabloda her durum geçişi için 3 farklı flip flop‘un (ki her flip flop ayrı bir bit için kullanılmıştır) giriş değerlerinin alması gereken değerler verilmiştir. Bu devrenin çizimi aşağıdadır:
Benzer bir sayıcıyı bu defa 4 bit için ve JK flip flop kullanarak ve onluk tabanda yapmayı deneyelim Flip Flopun doğruluk çizelgesi aşağıda verilmiştir:
|
Durumlar |
10luk Tabanda Karşılığı |
|||
|
D |
C |
B |
A |
|
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
|
0 |
0 |
1 |
0 |
2 |
|
0 |
0 |
1 |
1 |
3 |
|
0 |
1 |
0 |
0 |
4 |
|
0 |
1 |
0 |
1 |
5 |
|
0 |
1 |
1 |
0 |
6 |
|
0 |
1 |
1 |
1 |
7 |
|
1 |
0 |
0 |
0 |
8 |
|
1 |
0 |
0 |
1 |
9 |
|
1 |
0 |
1 |
0 |
10 |
|
1 |
0 |
1 |
1 |
11 |
|
1 |
1 |
0 |
0 |
12 |
|
1 |
1 |
0 |
1 |
13 |
|
1 |
1 |
1 |
0 |
14 |
|
1 |
1 |
1 |
1 |
15 |
Bu tabloyu veren JK flip flop çizimi aşağıdadır:
konuya daha iyi hakim olmak istiyorum.13.06.2009 tarihinde sınavım var.bu yüzden bir veya iki tane soru ve çözümlerini koyabilirmisiniz?