Yazan : Şadi Evren ŞEKER
Bilgisayar grafiklerinde bir şeklin ekranda gösterilmesi sırasında kullanılan yöntemin ismidir. Basitçe ekranı imgecik (pixel) matrisinden oluşan bir ızgara gibi düşünebiliriz. Örneğin 1024 x 768 boyutlarındaki bir ekranın yine aynı boyutlardaki bir ızgara olarak düşünülmesi mümkündür.
Izgara (raster) kullanılarak şekiller üzerindeki dönüşüm işlemleri yapılabilir. Örneğin şeklin taşınması işlemi için basit hafızada matris bilgilerinin kopyalanması yeterlidir.
Yukarıdaki şekilde ilk konumdaki üçgen kesilerek yeni konuma taşınmıştır. Aslında bir taşıma işlemi olan bu olay hafızadaki ilgili imgeciklerin (pixel) yerinin değiştirilmesi olarak düşünülebilir.
Benzer şekilde döndürme (rotation) , ölçekleme (scaling), yansıma (reflection) ve eğme (shearing) işlemleri de aslında hafızadaki bir alanın yeniden hesaplanarak gösterilmesi olarak düşünülebilir.
Örneğin döndürme (rotation) işlemi için aşağıdaki dönüşüm kullanılabilir:
Yukarıdaki şekilde görüldüğü üzere şekli oluşturan 3×3 boyutlarındaki alan döndürülmütür. Bunun sonucunda bu alanda bulunan şekil döndürülmüş olur. Aslında şeklin döndürülmesi veya şeklin çizildiği alanın döndürülmesi aynı şeyler olmasına karşılık ortada iki farklı koordinat sistemi oluşmaktadır.
Yukarıdaki şekilde görüldüğü üzere x,y kartezyen uzayındaki x’,y’ alt uzayı (raster space) sadece şeklin ilgili alanının yeniden çizileceği bölge için geçerli olan koordinat sistemidir. Bu durumda şekil normal çizilirken çizim alanının ilgili dönüşüme tabi tutulması gerekir.
İki uzay arasında (Bütün şekilleri kapsayan ana uzay ile dönüşüm uygulanan alt uzay (Raster space)) bir dönüşüm matrisi elde edilebilir ve bu alan için dönüşüm matrisi uygulanarak çizim yapılabilir.