Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinin farklı alanlarında kullanılmasına karşılık, çekirdek kavramı genelde birşeyin merkezi veya kalbi şeklinde tabir edilebilecek anlamlara gelmektedir. İşletim sistemlerinde çekirdek: İşletim sisteminin temel fonksiyonlarının icra edildiği kısmıdır. Kullanıcılar ile iletişim kuran kabuk (shell) sadece dış işleri yapmaktan sorumlu olup, işletim sisteminin bütün temel fonksiyonları çekirden üzerinde çözülür. Bir çekirdeğin […]
Category: işletim sistemleri
Dahili Parçalar (Internal Fragments)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Birden fazla işlemin bir işletim sistemi üzerinde çalıştırılması sırasında hafızdaki işlemlerini belirli bir düzene göre yerleştirilmesi gerekir. Bu yerleştirme sırasında çıkan problemlerden birisi de parçalar (fragments) ‘dir. Buna göre işletim sisteminin önünde iki ihtimal bulunmaktadır. Ya hafızayı sabit slotlara bölüp işlemlere bu slotlardan ihtiyaç duyduğu kadar verecektir (örneğin slotların boyu […]
Kıtalamak (Bölütlemek, Segmentation)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER İşletim sistemlerinin temel görevlerinden birisi olan hafıza yönetimi (memory management) için kullandıkları çözüm yöntemlerinden birisidir. Bilindiği üzere bir işletim sistemi birden fazla işlem (multi process) çalıştırıyorsa bu durumda işletim sisteminin hafızayı bu işlemler arasında ihtiyaçlarına uygun bir şekilde dağıtması gerekir. Bu dağıtımda bir işleme tam olarak ihtiyacı olduğu kadar yer […]
Harici Parçalar (External Fragments)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Hafıza yönetimi sırasında kullanılan kıtalama (bölütleme, segmentation) hafızadaki her işleme tam olarak istediği kadar yer ayırmaya çalışır. Bu yaklaşımda, işlemler arasında oluşabilecek boşluklara verilen isim harici parçalar (dış parçalar, external fragments)’dir. Her işleme ihtiyaç duyduğu kadar yer ayırmak ilk başta daha verimli gibi görülse de bu çözümde de boşluklar ve […]
Yükleyici (Loader)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Yükleyiciler basitçe bir programı diskten alıp hafızaya yüklemekle sorumlu programlardır. Bir program yazıldıktan ve derlendikten (compile) sonra programın makine dilindeki karşılığı elde edilir. Bu karşılık tam bir kod olmayıp harici kütüphanelerden faydalanıyor olabilir. Bu kütüphaneler de programa dahil edilip tam bir program elde edildikten sonra (yani bağlandıktan sonra (linker) ) […]
Hafıza Yönetimi (Memory Management)
Hafıza Yönetimi (Memory Management) Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bir işletim sisteminin (operating system) birden fazla işlem çalıştırması durumunda (multi process) bu işlemlerin hafızayı nasıl paylaşacakları ve hafızanın nasıl daha verimli kullanıcağı hafıza yönetiminin konusudur. Şayet işletim sisteminde tek işlem (process) çalışıyorsa bu çözülmesi çok daha kolay bir durumdur. İşlemler derlendikten (compile) sonra hafızaya yükleyici […]
İşletim Sistemi (Operating System)
İşletim Sistemi (Operating System) Yazan : Şadi Evren ŞEKER İşletim sisteminin görevi temel olarak donanım (ve diğer sistem kaynakları) ile bilgisayarda çalışan ve bu kaynakları talep eden program (veya processler) arasında ilişki kurmak ve kaynak yönetimini kontrol etmektir. Aşağıdakine benzer bir katmanlı yaklaşım bu anlamda doğru kabul edilebilir: İşletim sisteminin günümüzdeki anlamını anlamak için belkide […]
Yığın İş ( Batch Job, Batch Process )
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde, belirli bir zamanda yapılması planlanan çoğunlukla kullanıcı etkileşimi gerektirmeyen işlerin biriktirilmesidir. Örneğin sistemin yedeğinin alınması için 10 ayrı bilgisayara bağlanılarak her bilgisayardan dosyalar alınıp sunucuya kaydedilecek olsun. Bu işlemi şirketin kapalı olduğu gece 3.00’da yapmak isityoruz. Bunun için bir yığın iş (batch process) hazırlayarak sistemde saklanır. Beklenen zaman […]
Kilitlenme (Deadlock)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER İşletim sistemlerinde çeşitli sebeplerle iki işlemin birbirini kilitlemesi durumudur. Benzer bir örnek güncel hayatta da yaşanabilir. Örneğin Ali kapıdan geçmek için Ahmet’in önce geçmesini şart koşuyor. Benzer şekilde Ahmet de Ali’nin önce geçmesini şart koşuyor. İki kişide karşısındaki önce geçmezse geçmiyor bu durumda iki si de kapıdan sonsuza kadar geçemez […]
Kıtlık (Starvation)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bir algoritmada sıra bekleyen işlere bir türlü sıra gelmemesi durumudur. Teorik olarak sıradaki her işe birgün sıra gelecektir ancak fiiliyatta bu bir türlü gerçekleşmeyebilir. Bu tip problemler genelde öncelik tanımlanmış olan algoritmalarda çıkar. Şöyle bir örnek düşünelim, elimizde uzunlukları 4,5,6 olan işler olsun ve en kısa işi tercih eden bir […]