Yazan : Yrd. Doç. Dr. Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, eğitimimiz sırasında sürekli olarak okuduğumuz bir teori olan tertip teorisi (sıralama teorisi , order theory) konusunda bulunan kavramları (preorder, postorder gibi) açıklamaktır. Osmanlıda bu konuya nazariyatül tertip ismi verilmektedir….

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Matematikte, sayı teorisinde (number theory), pozitif bir sayının kendinden küçük ve kendisini tam bölen sayıların toplamı şayet sayının kendisine eşitse bu sayıya mükemmel sayı ismi verilir. Literatürde, bu tanıma uyan en küçük sayı 6 olarak…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Kuantum hesaplamasının gelişmesi ile birlikte, kubit (qubit) kavramını göstermek için bir notasyona ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyaç Dirac tarafından geliştirilen bir gösterimle karşılanabilmektedir. Bazı kaynaklarda bra-ket olarak da geçer. Bra-ket gösterimi < | > şeklinde sembolize…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Çok işlemcili ortamlarda, paralel çalışma sonucunda elde edilebilecek azami kazancı tahmin etmek için kullanılır. Gene Amdahl tarafından geliştirilen bu kurala göre paralel çalışma sonucunda zaman kazanımı formüllenmiştir. Basit bir örnekle, 100 saatlik çalışmanın %20’lik kısmı…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Esas olarak istatistik biliminin bir skorlama kavramı olan ve literatürde, f1 skorlama, f-skorlama, f-ölçümü (f-measure) olarak geçen kavram, bilgisayar bilimlerinde özellikle veri çıkarımı (information extraction) ve veri getirimi (information retrieval) konularında kullanılmaktadır. Bilgi çıkarımı konusunda,…

R Project Yazan : Şadi Evren ŞEKER R project (projesi), daha önceden vâr olan S Lang isimli, ücretli, istatistik diline alternatif olarak ücretsiz olarak çıkarılmıştır. Bu yazının amacı R Project isimli bu istatistiksel modelleme ve geliştirme aracını tanıtan Türkçe bir…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde de sıkça kullanılan ve matematiğin bir parçası olan karmaşıklı teorisi (complexity theory) içerisinde tanımlı olan bir karmaşıklık sınıfıdır (kümesidir, set) Bu kümenin özelliği, bu kümenin üyesi olan, fonksiyon, denklem veya algoritmaların logaritmik zamanda…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu gösterim, bool cebirinde (boolean algebra) kullanılan ve kaziyeleri (önerme, proposition) ve (and) bağlacı ile bağlamanın özel bir şeklidir. Kısaca CNF (conjuction normal form) olarak ifade edilir. Diğer bir normal şekil olan Chomsky Normal Form…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Karmaşık sayıların (complex numbers) çarpımında kullanılan bu yöntem, çarpma işleminin toplamaya göre maliyetli olduğu bilgisayar uygulamalarında tercih edilir. Çarpmak istediğimiz iki karmaşık sayıyı (complex number) aşağıdaki şekilde gösterelim: (x + yi ) = (a + bi)…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Tarihi çarpma algoritmalarından birsidir. Bu çarpma algoritmasının özelliği, çarpma işlemi sırasında kafes benzeri bir sayı tablosu kullanmasıdır. 16. yüzyılda yayınlanan Umdet-ul Hisab isimli kitabında Matrakçı Nasuh tarafından 6 ayrı halinin anlatıldığı çarpma metodu o yıllardaki…