CSMA ( Çoklu Erişimde Hat Kontrolü, Carrier Sense Multiple Access)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER

Bu yöntem bir hatta birden fazla erişim olması durumunda kullanılmaktadır. Yaklaşım hatta bir paket veya sinyal konulmadan önce hattın müsait olup olmadığının kontrolüne dayanır. Bu yöntem, switch cihazlarının kullanımının artmasıyla önemini yitirmiştir çünkü switch iletişime geçen iki uç arasında sadece bu iki uca has bir bağlantı kurabilmektedir.
Güncel olarak IEEE 802.3 ve Ethernet uygulamalarında kullanılmaktadır. Gigabit Ethernet ile kullanımdan kalkmıştır.

Bu yöntem kullanılırken aynı ortamda sinyal iletimi olduğu için sinyallerin çakışması (collision) ihtimali bulunmaktadır. Bu ihtimali engellemek için aşağıdaki çözümler önerilmiştir, unutulmamalıdır ki , CSMA yönteminde çakışmayı engellemek imkansızdır. Bunun en basit sebebi, örneğin aynı anda boş olan bir hatta iki farklı bilgisayar veri koymak isterse ikisi de hattı boş kabul edeceği için hatta koyacaklar ve bu veriler hatta çakışacaktır.

CSMA/CA (Çoklı Erişimde Hat Kontrolü / Çakışma Mümkün, Carrier Sense Multipla Access / Collision Avoidance) : Çakışma için en basit yaklaşımdır. Hattı kullanacak olan herkes, hattı dinler ve şayet boş olduğunu görürlerse hatta verilerini koyarlar. Çakışma ihtimali vardır ve CSMA’in kendisi ile sonuçları aynıdır.
CSMA/CD (Çoklı Erişimde Hat Kontrolü / Çakışma Tesbit, Carrier Sense Multipla Access / Collision Detection) : Çakışmayı engellemeyi hedefler. Hattı kullanan taraflar, bir çakışma olup olmadığını kontrol ederler ve çakışmayı algıladıkları anda iletimi durdururlar. Tekrar iletim için herkes rasgele (random) bir miktar bekler ve tekrar hattı kullanmaya başlarlar (tabi kullanmadan önce yine hattı başkasının kullanıp kullanmadığını kontrol ederek). Çakışmaya sebep olacak tarafların rasgele sayı tutması sayesinde tekrar aynı anda başlama ihtimallerinin az olması mantığına dayanarak çakışma engellenmiş olur.

CSMA/CR (Çoklı Erişimde Hat Kontrolü / Çakışma Çözüm, Carrier Sense Multipla Access / Collision Resolution) : Çakışmayı engellemeyi hedefler. Aynı zamanda CSMA/BA (bitwise arbitration, ikilik çözümleme) de denilmektedir. Hattı kullanan herkes için birer sayı veya öncelik numarası atanmıştır. Hattı kulanan taraflardan kaynaklanan bir çakışma olduğunda, sahip olunan bu numaraya göre veri gönderme önceliği verilerek önceliği düşük olan tarafın bekletilmesini söyler.