Yazan: Şadi Evren ŞEKER
İki farklı anlamsal kavramı birbirine bağlamak için kullanılan kelime tipleridir. Uyum bağlaçları (coordinate conjunction) ve Şart bağlaçları (Subordinate conjunction) (veya zarf bağlaçları veya yan cümlecik bağlaçları) olarak iki grupta incelenebilir.
Uyum bağlaçları anlamca birbirine yakın iki grubu bağlamak için kullanılır. Örneğin “ali ve veli okula gitti” cümlesindeki ve bağlacı anlamca uyumlu iki kelime olan ali ve veli fâillerini birbirine bağlamıştır.
Şart bağlaçlarında ise genelde iki cümle bir şart üzerinden birbirine bağlanır. Örneğin “yağmur yağar ise şemsiyemi açarım” cümlesindeki ise bağlacı iki cümleyi (yağmur yağmak ve şemsiyeyi açmak) birbirine bir şartla bağlamıştır. Başka bir örnekte “güneş doğduğuşu ile saldırı başlayacak” cümlesinde ile bağlacı yine iki cümleciği birbirine bağlamaktadır.
Bağlaçlar temel olarak kelime gruplarını birbirine bağlamakta kullanılırlar.
isimler: kediler ve köpekler [dolaşıyordu]
sıfatlar: siyah ve kırmızı [renkli elbise]
zarflar: hızlı ve akıcı [konuşuyordu]
fiiller: oynadı ve kazandı