Sezgisel Algoritmalar (Buluşsal Algoritmalar, Heuristic Algorithms) Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde sezgisel (heuristics) bir yaklaşımın problem çözümüne uygulandığı algoritmalardır. Uygulanan yöntemin doğruluğunun ispat edilmesi gerekmez, tek istenen karmaşık bir problemi daha basit hale getirmesi veya algoritamanın tatmin edici bir sonuç bulabilmesidir. Genel olarak bir problemin çözümü sırasında bilgisayar bilimlerinde iki amaçtan birisi güdülür. […]
Category: bilgisayar felsefesi
Bayes Ağları (Bayesian Network)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde veri modelleme ve durum geçişi ifade etmek için kullanılan yöntemlerden birisidir. Literatürde bayes network veya blief network (inanç ağı) olarak da geçen ağların özelliğ istatistiksel ağlar olmaları ve düğümler (nodes) arası geçiş yapan kolların (edges) istatistiksel kararlara göre seçilmesidir. Bayes ağları yönlü dönüşsüz ağlardır (directed acyclic network) ve […]
Birliktelik, Münasebet ve Oluşum (Association, Aggregation and Composition)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde sistem modelleme ve mimari tasarım sırasında sıkça kullanılan ve genelde birbirine karıştırılması kolay olan konulardır. Özellikle nesne yönelimli programlama (object oriented programming) konusundaki gelişmelerle birlikte kullanılan UML modellerinde nesneler ve sınıflar arası ilişkilerde sıkça rastlanmaktadır. Temel olarak birliktelik ve münasebet ilişki türleri birer oluşum çeşidi olarak düşünülebilir. Yani […]
Linear Programming (Doğrusal Programlama)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Problem çözümünde ve iyileştirmelerde (optimization) kullanılan yaklaşımlardan birisidir. Buradaki amaç bir problemi teşkil eden parametrelerin doğrusal bir formda olması ve problem uzayını doğrusal olarak alanlara bölmesidir. Doğrusal bir fonksiyon aşağıdaki şekilde yazılabilir: f(x1,x2,x3, …. , xn ) = c1x1 + c2x2 + c3x3 + … + cnxn Yukarıdaki fonksiyonun doğrusal […]
Entropi (Entropy, Dağınım, Dağıntı)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bir sistemin düzensizliğini ifade eden terimdir. Örneğin entropi terimini bir yazı tura atma işleminde 1 bitlik (ikil) ve %50 ihtimallik bir değer olarak görebiliriz. Burada paranın adil olduğunu ve yazı tura işleminin dengeli bir şekilde gerçekleştiğini düşünüyoruz. Şayet para hileli ise o zaman sistemin entropisi (üretilen sayıların entropisi) %50’den daha […]
Doğrusal olmayan DVM ( Non-linear SVM)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER <a href= “http://www.bilgisayarkavramlari.com/2008/12/01/svm-support-vector-machine-destekci-vektor-makinesi/”>Destekçi vektör makinelerinde (Support vector machines)</a> ayrım bir aşırıdüzlem (hyperplane) üzerinde iki grubu ayırdan bir doğru ve bu doğruya bağlı bir tolerans (offset) ile yapılmaktadır. Ancak bu durum her zaman beklendiği kadar iyi sonuç vermeyebilir. Örneğin aşağıdaki şekilde doğrusal bir ayrım yapılması durumunda yanlış sınıflandırma yapılan örnekler (misclassification) […]
Çok sınıflı DVM ( Multiclass SVM)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilindiği üzere destekçi vektör makinaları ( Support Vector Machine ) iki sınıfın ayrılmasında kullanılmaktadır. Yani bir DVM marifetiyle iki sınıf belirli bir tolerans (offset) değerinde birbirinden ayrılmakta ve bu ayrım sonunda çıkarılmış olan öznitelik vektörlerine (feature vectors) göre aşırıdüzlem (hyperplane) üzerinde iki düzlem elde edilmektedir. Çok sınıflı DVM ile kast […]
Kazanan Hepsini Alır (Winner Takes All)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Güncel hayattan bir deyim olan kazanan hepsini alır yaklaşımına göre bir yarış içindeki iki veya daha fazla şeyden birisi diğerlerine üstünlük sağlar ve diğerlerini yok eder. Bilgisayar bilimlerinde yapay sinir ağlarında kullanılan bir terimdir. Yapay sinir ağlarında ( Artificial neural networks) kullanılan bu terime göre, eğitim sırasında bir nöronun diğer […]
Özellik Çıkarımı (Feature Extraction)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bir sisteme giren girişlerin bütün bir bilgi olarak değil de bu bilgiyi oluşturan vasıflardan bazılarının çıkarılması ve sistemin bu vasıflar üzerine kurulması durumudur. Örneğin bir miktar resimden içinde çimen bulunanların tespit edilmesi isteniyor olsun. Bilindiği üzere çimenler yeşildir ve resimlerden yeşil tonun ağırlıkta olanlarının çimen içermesi ihtimali yüksektir. Öyleyse sisteme […]
Şelale Modeli ( Waterfall Model )
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Yazılım mühendisliğinde kullanılan bir yazılım projesi yönetim modelidir. Bu model aşağıdaki 4 temel merhaleden oluşmaktadır: tahlil (analiz, analysis) tasmim (tasarım, design) tatbik (uygulama, implementation tecrübe (test,test) Yazılım mühendisliğindeki diğer modellere temel teşkil eden bu modelde yukarıdaki aşamalar sırasıyla izlenir. Aşamalar arası geçişleri oldukça sıkı olan bu modelde geri dönüşler oldukça […]