Yazan: Şadi Evren ŞEKER
ikilik tabanda verilen iki giriş değerini toplayan devredir. Buna göre A ve B girişleri için aşağıdaki tablo elde edilir. (aşağıdaki tablodaki + işareti önermeler arası veya ile karıştırılmamalıdır. + işareti toplamayı ifade eder)
A B E T
- - - -
0 0 0 0
0 1 0 1
1 0 0 1
1 1 1 0
yukarıda verilen çizelgede A ve B sayılarının toplamı E ve T değerlerinde gösterilmiştir. Örneğin A 1 ve B 1 değerleri için toplam 2 olmaktadır (1+1=2) bu değerin ikilik tabandaki karşılığı 10’dır. 2 çıkış olmasının sebebi toplanan sayıların tek bit ile ifade edilememesindendir.
Yukarıda verilen toplam değerlerini veren devreyi tasarlarken E ve T ikillerini (Bit) ayrı ayrı düşünmek gerekir. Bu toplama işlemini yapan devrenin tasarımında karnaugh haritalarından faydalanılırsa T ve E ikilleri (bit) için aşağıdaki haritalar çizilebilir:
yukarıda verilen şekilde T ve E bitlerinin çıkış değerleri karnaugh haritası üzerinde işaretlenmiştir. Komşuluk durumu olan 1 değeri olmadığı için iki bit değeri de sadeleştirilemeden aşağıdaki önermeler halinde yazılmak durumundadır:
T=AB’+A’B
E=AB
Bu devrenin tasarımı aşağıdaki şekilde verilmiştir:
yukarıdaki şekilde, A ve B girişleri için T ve E bitlerini veren örnek yarı toplayıcı şekli verilmiştir.
Şayet dikkat edilirse E kapsının sonuç değerleri yahut işlemi (“özel veya” (xor)) sonuçları ile aynıdır. Buna göre E devresinin “ve” kapısı , T devresinin ise “özel veya” (xor) kapısı olduğu görülür.