Turing Makinesi (Turing Machine)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinin önemli bir kısmını oluşturan otomatlar (Automata) ve Algoritma Analizi (Algorithm analysis) çalıştırmalarının altındaki dil bilimin en temel taşlarından birisidir.1936 yılında Alan Turing tarafından ortaya atılan makine tasarımı günümüzde pekçok teori ve standardın belirlenmesinde önemli rol oynar. Turing Makinesinin Tanımı Basitçe bir kafadan (head) ve bir de teyp bandından […]

Devam

fstream (File Stream, Dosya Akışı)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Özellikle C++ dilinde dosyalara erişmek ve dosyalar üzerinde işlem yapmak için çeşitli fonksiyonlardan oluşan bir kütüphanenin ismidir. Aslında bilgisayarlardaki giriş çıkış işlemlerini ( I/O input/output) dört ana başlıkta toplamak mümkündür. Standart giriş çıkış işlemleri (klavye ve ekran) (Standard input output) Dosya giriş çıkış işlemleri (İşletim sisteminin dosya yapısındaki bir dosyadan […]

Devam

Atomluluk (Atomicity)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER Latince bölünemez anlamına gelen atom kökünden üretilen bu kelime, bilgisayar bilimlerinde çeşitli alanlarda bir bilginin veya bir varlığın bölünemediğini ifade eder. Örneğin programlama dillerinde bir dilin atomic (bölünemez) en küçük üyesi bu anlama gelmektedir. Mesela C dilinde her satır (statement) atomic (bölünemez) bir varlıktır. Benzer şekilde bir verinin bölünemezliğini ifade etmek […]

Devam

Gizli Dosya (Hidden File)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER İşletim sistemlerinde kullanılan dosya tiplerinden birisidir. Basitçe sistemde kullanılan kritik dosyaların kullanıcı müdahalesinden korumak için geliştirilmiştir. Örneğin Windows™ işletim sisteminde kullanılan gizli dosyaların ağırlıklı amacı sistem dosyalarını ve önemli ayarlamaları içeren klasörleri korumaktır. Linux / Unix gibi işletim sistemlerinde de gizli dosyaların isimleri “.” işareti ile başlamaktadır. İşletim sistemi otomatik […]

Devam

Sonda (Probe)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Veri iletişimi sırasında veriye erişmek için yapılan her bir erişim işlemine verilen isimdir. Örneğin veri diskte veya hafızada duruyor olsun, veriye erişmek için yapılan her bir hafıza veya disk erişimine sonda ismi verilir. Basit bir dizide veriyi aradığımızı düşünelim. Örneğin dizimiz: int a[] = { 2 ,3 ,8 ,7}; olarak […]

Devam

Patricia ağacı (PATRICIA Tree)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde sıkça kullanılan TRIE ağacının özel bir hali olan patricia ağacında genellikle sözlüksel olarak (lexiconically) veriler tutulur. Radix ağacı (radix tree) ve farklı ikil ağacı (crit bit tree) ile oldukça benzer olan patricia ağacının, TRIE ağacından en büyük farkı tutulan verilerin ortak olan noktalarından sonra farklılaşılan yönlerine göre dallanma […]

Devam

Brent Yöntemi (Brent’s Method)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde dosya yönetiminde özetleme (hashing) için kullanılan bir yöntemdir. Bu yönteme göre ekleme sırasında bazı değişiklikler ile yerleştirilen kayıtların arama hızını arttırmak ön plandadır. Özet tabloya (hash table) yerleştirilen bir kayıdın çeşitli durumlarda yeri değiştirilerek okuma zamanının arttırılması hedeflenir. İki ayrı zincir tutmaktadır. Birincil sonda zincirinde (primary probe chain) […]

Devam

B Ağacı (B-Tree)

  B Ağacı (B-Tree) Yazan : Şadi Evren ŞEKER İçerik 1. B-Ağacının Tanımı 2. Örnek B-Ağacı 3. B-Ağacında Arama 4. B-Ağacına Ekleme 5. B-Ağacından Silme İsminin nereden geldiği (B harfinin) tartışmalı olduğu bu ağaç yapısındaki amaç arama zamanını kısaltmaktır. Buna göre ağacın her düğümünde belirli sayıda anahtar veya kayıt tutularak arama işleminin hızlandırılması öngörülmüştür. Arama […]

Devam

Dizgi (String)

  Yazan: Şadi Evren ŞEKER Bir dilde bulunan ve o dilin tanımlı olan alfabesi içerisindeki sembollerin çeşitli sayılarda ve çeşitli sırada dizilmesi ile elde edilen yazılardır. Örneğin bir dildeki alfabe aşağıdaki şekilde tanımlı olsun: ∑1 = {0,1} Buna göre dilimizde sadece “0” ve “1” sembolleri tanımlı demektir. Bu dilde örneğin w1=0 veya w2=10101011010 gibi bir […]

Devam

Özetleme Fonksiyonları (Hash Function)

Özetleme Fonksiyonları (Hash Function) Yazan : Şadi Evren ŞEKER Özetleme fonksiyonlarının çalışma şekli, uzun bir girdiyi alarak daha kısa bir alanda göstermektir. Amaç girende bir değişiklik olduğunda bunun çıkışa da yansımasıdır. Buna göre özetleme fonksiyonları ya veri güvenliğinde, verinin farklı olup olmadığını kontrol etmeye yarar ya da verileri sınıflandırmak için kullanılır. Anlaşılması en basit özetleme […]

Devam