Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, özellikle istatistik konusunda geçen tip 1 ve tip 2 hataları (type 1 and type 2 errors) açıklamaktır. Konu aslında, bir tahmin ve gerçekleşen durum arasında yaşanmaktadır ve istatistikte bulunan null hypothesis (yokluk hipotezi) üzerine kuruludur. Yazının istatistik ile ilgili kısmına geçmeden önce biraz felsefe bilgimizi tazeleyerek yokluk […]
Category: Bilgisayar Kavramları
MIS (Yönetim Bilişim Sistemleri)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, yönetim bilişim sistemleri (management information systems) kavramını açıklamaktır. Basitçe veri işleme katmanı olarak görülebilecek veri tabanları, veri iletişim protokolleri, veri işleyen çeşitli yazılımların tamamını birer hareket işleme sistemi (transaction processing system) olarak görmek mümkündür. Yönetim bilişim sistemleri ise bu katmanın bir seviye üzerinde, bu sistemleri kullanarak stratejik […]
ADSL
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, günümüzde sıkça internet bağlantısı için tercih edilen ADSL teknolojisini açıklamaktır. ADSL kelimesi, ingilizce Asymmetric Digital Subscriber Line kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır ve Türkçede asimetrik dijital üye hattı gibi bir terim ile karşılanabilir. Teknolojinin en belirgin özelliği, giden ve gelen verilere ayrılan bant genişliklerinin simetrik olmamasıdır. Yani örneğin […]
Belief Propogation (İnanç Yayılımı)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Türkçede inanç yayılması (veya iman neşri) olarak çevrilebilecek belief propagation konusu, bilgisayar bilimlerinde, makine öğrenmesi (machine learning) konusunun altında değerlendirilebilir. Algoritma ilk olarak Judea Pearl tarafından 1982 yılında yayınlanan makalesinde duyurulmuştur. Pearl, Judea (1982). “Reverend Bayes on inference engines: A distributed hierarchical approach”. Proceedings of the Second National Conference on […]
Karar Ağaçları (Decision Tree)
Yazan: Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, karar ağaçlarını (decision tree) anlatmaktır. Genelde bir karar varmak için çeşitli adımlardan oluşan sistemlerde bu adımların olasılıksal değerlerini bir çizge (şekil, graph) üzerinde ağaç (tree) kullanarak göstermek için kullanılırlar. Örneğin piyasada bize avantaj sağlayacak bir fikrimiz olduğunu düşünüyoruz ve bu fikri uygulayıp uygulamamak konusunda kararsızız. Diyelim ki fikrimizin […]
Security Protocol Notation (Güvenlik Teşrifat Yazımı)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, bilgisayar güvenliğinde kullanılan güvenlik teşrifat (protokol) yazımını (notation) açıklamaktır. Pek çok algoritmanın / protokolün (teşrifat) çalışmasını anlatırken standart bir gösterime gidilmiş ve bazı kurallar konulmuştur. Bu kurallara göre algoritmaları yazmak ve okumak daha kolay hale gelir. Bu kurallara göre, öncelikle iletişim kuran iki taraf kabulu yapılır. Bu […]
Normalleştirme (Normalisation, Normalizasyon)
Normalleştirme (Normalisation, Normalizasyon) Yazan: Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, site üzerinde daha önceden anlatılmış olan birinci normal form (1NF), ikinci normal form (2NF) ve üçüncü normal form (3NF) konularını kapsayan bir örnek çözmektir. Genel olarak çok sayıda sınav sorusunda normalleştirme için hayali bazı tablolar sunulur ve bu tabloların normalleştirilmesi (normalizasyonu) istenir. Örnek olarak aşağıdaki […]
CDMA (code division multiple access)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bilgisayar bilimlerinde, özellikle ağ (network) konusunda geçen ve bir ortamı, birden fazla veri kanalının iletişimi için kullanılan yöntemlerden birisidir. Literatürde sıkça geçen diğer çok kanallı veri iletişim yöntemleri, TDMA (time division multiple access , zaman paylaşımlı çoklu erişim) ve FDMA (frequency division multiple access, frekans paylaşımlı çoklu erişim) yöntemleridir. CDMA […]
Jitter (Dalga Bozulumu)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Genelde sinyal işleme konularında geçen bir terim olan jitter (dalga bozulumu), bilgisayar bilimlerinde, ağ (networking), çoklu ortam uygulamaları (multi media) veya resim işleme (image processing) gibi konularda geçmektedir. Jitter kavramı, kısaca bir sinyalin olması gereken değere göre hatalı dalga değeri vermesidir. Örneğin yukarıdaki şekilde bir dijital sinyal görülmektedir (resmin üstünde). […]
Hesaplamalı Geometri (Computational Geometry)
Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, geometri konusunun bir alt kolu olan hesaplamalı geometriyi izah etmektir. Esas itibariyle mühendis kelimesinin kökü olan, hendese kelimesini büyük ölçüde karşılayan geometri kelimesinin başına hesaplamalı gibi bir kelime getirmek anlamlı değildir. Çünkü zaten geometri hesaplamalı bir çalışma alanıdır. Buradaki hesaplamalı kelimesi daha çok bilgisayar ile işlenen anlamını […]